Historia

W okresie międzywojennym obserwujemy wyraźny rozwój rzemiosła białobrzeskiego. Jako pierwsi zorganizowali się rzeźnicy i wędliniarze. 10 października 1926 roku odbyło się zebranie, na którym powołano do życia Stowarzyszenie Masarzy Chrześcijan w Białobrzegach. Zebraniu przewodniczył miejscowy lekarz weterynarii Gustaw Lafery. W skład pierwszego zarządu weszli: Maksymilian Szott jako Prezes Zarządu Stowarzyszenia, Jan Gutkiewicz – Sekretarz, Józef Fonfara – Skarbnik oraz Członkowie – Władysław Olszewski, Stanisław Kosobudzki, Józef Gruszczyński.

Białobrzescy rzemieślnicy w 1932 roku organizują swój Cech Zbiorowy Chrześcijan . Pierwszym Starszym Cechu zostaje wybrany szewc Jan Sroczyński, a kolejnym od 1934 stelmach Bronisław Bomba. Cech Zbiorowy Chrześcijan w tym okresie był organizacją dobrowolną, dlatego tylko część rzemieślników przystępuje do tej organizacji.

Zasadniczym zadaniem Cechu Zbiorowego Chrześcijan w Białobrzegach było, jak się wydaje, jednoczenie rzemieślników z ogółem rzemiosła, przybliżanie aktualnych zagadnień gospodarczych i prawnych oraz wzajemna wymiana doświadczeń. 

 

Oficjalną działalność po II wojnie światowej Cech wznawia dopiero 2 czerwca 1946 roku, kiedy to odbywa się Plenarne Zebranie Członków Chrześcijańskiego Cechu Zbiorowego w Białobrzegach. Zebranie zostało zwołane przez byłego Starszego Cechu Bronisława Bombę. Na zebraniu wybrano nowy Zarząd, w skład którego weszli: Jan Jasiorowski – Starszy cechu, Marian Dąbrowski – Zastępca oraz Jan Babula, Jan Sroczyński, Bronisław Bomba, Adam Kosobudzki, Zygmunt Głaczkowski i Edward Rzeczkowski. Skład Zarządu już po pięciu miesiącach uległ zmianie. Funkcję Starszego Cechu przejmuje Władysław Puchalski, Skarbnikiem zostaje Zygmunt Głaczkowski, a do Zarządu zostaje włączony Stanisław Bomba. W takim składzie zarząd funkcjonował do likwidacji Cechu w 1948 roku. Na zebraniu omówiono sprawę konieczności istnienia cechu zbiorowego na tutejszym terenie, jak również szereg spraw dotyczących członków cechu, między innymi przymusowego przynależenia do Cechu, co postanowiono bezsprzecznie zaprowadzić.   

W marcu 1959 roku następuje pierwsza zmiana Zarządu. Nowo wybranym Starszym Cechu zostaje Jan Jasiorowski, a kolejno osobami kierującymi Cechem byli: Władysław Puchalski, Edward Rzeczkowski, Czesław Falkowski, Tadeusz Zieliński, Julian Ostrochulski, Witold Tomala, Ireneusz Żaczek, Bogdan Dąbrowski oraz ponownie Ireneusz Żaczek, który od 1999 roku pełni tę funkcję do chwili obecnej.

Najważniejszym osiągnięciem Cechu Rzemiosł Różnych w Białobrzegach jest niewątpliwie wybudowanie Domu Rzemiosła. W czerwcu 1986 roku zawiązuje się Komitet Budowy Domu Rzemiosła. W jego skład weszły 22 osoby. Funkcję Przewodniczącego obejmuje Julian Ostrochulski, jego zastępcami zostają Ireneusz Żaczek i Józef Romanowski. Komitet otrzymuje poparcie władz miasta i Izby Rzemieślniczej w Radomiu. rzemieślnicy postanawiają opodatkować się w wysokości 10 00 złotych na rzecz budowy, która rusza bardzo szybko.

Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, że rzemieślnicy sami budują, pokrywają i wyposażają budynek. Kupowane jest tylko wyposażenie, którego nie można wykonać siłami zrzeszonych w Cechu Rzemieślników.

26 października 1991 roku następuje otwarcie Domu Rzemiosła. W programie uroczystości znajdują się między innymi Msza Święta, otwarcie i poświęcenie budynku i wręczenie odznaczeń. Złotym medalem im. Jana Kilińskiego za Zasługi dla Rzemiosła Polskiego zostaje uhonorowany Julian Ostrochulski, natomiast medalami srebrnymi odznaczono: Tadeusza Bombę, Edwarda Gorczycę, Wacława Grudzińskiego oraz Ireneusz Żaczka. Siedem lat później 18 października 1998 roku w holu budynku odsłonięto i poświęcono tablicę pamiątkową, zawierającą nazwiska członków Społecznego Komitetu Budowy, którzy w szczególny sposób, swoim zaangażowaniem i pracą, przyczynili się do jego powstania. Szybko budynek okazuje się zbyt mały i w 1994 roku zostaje dobudowana do niego sala taneczna.

Wykorzystanie pomieszczeń budynku jest bardzo różnorodne. Rzemieślnicy zajmują pomieszczenia na Biuro Cechu, a także organizują, już we własnym budynku wszelkie uroczystości ( wigilia, choinka dla dzieci,spotkania wielkanocne itp.). 10 grudnia 1993 roku zorganizowano w tutejszym Domu Rzemiosła IV Zjazd Rzemiosła Izby Rzemieślniczej w Radomiu. Główna sala wraz z salą taneczną wynajmowane są na uroczystości weselne, prelekcje, spotkania z ciekawymi ludźmi.

W 1985 roku ze wspólną inicjatywą ufundowania insygniów dla Starszyzny Cechu wystąpili Marian Molak, Ryszard Rzeczkowski i Ryszard Karasiński. Inicjatywa ta znalazła poparcie we władzach Cechu i w krótkim czasie Ireneusz Żaczek wraz z Julianem Ostrochulskim dokonali zakupu srebra, z którego zakład grawerski J. Gawlaka z Częstochowy wykonał zamówione insygnia.

Na przełomie 1993 i 1994 roku Zarząd Cechu podjął decyzję o ufundowaniu nowego sztandaru. Sztandar został wykonany w Mariówce koło Przysuchy a drzewce wykonał społecznie Julian Ostrochulski. Uroczystość poświęcenia nowego sztandaru odbyła się 7 maja 1995 roku. Sztandar na stronie głównej zawiera wizerunek Św. Józefa, który otacza napis ,, Św. Józefie błogosław naszej pracy. Białobrzegi Radomskie 1994r.” 

W lewym górnym rogu znajduje się wizerunek papieża Jana Pawła II, natomiast w prawym dolnym rogu herb Białobrzegów ( Białobrzeska Syrenka). Na stronie odwrotnej sztandaru znajduje się znak rzemiosła – ręka unosząca młot, którą otacza napis Rzemiosło.

 Warto także zwrócić uwagę na współpracę rzemiosła z Kościołem. Rzemieślnicy czynnie uczestniczą w uroczystościach kościelnych. W kwietniu 1995 roku przyjmują propozycję Juliana Ostrochulskiego, by ufundować witraż do miejscowego kościoła. Witraż wykonano w Pracowni Witraży Artystycznych w Warszawie przez Jerzego Olszewskiego i Alicję Wojciechowską. Ramy wykonał  rzemieślnik zrzeszony w miejscowym Cechu Jerzy Traczyk.

Uroczyste poświęcenie witraża odbyło się 3 maja 1996 roku.

18 maja 2002 roku Walne Zgromadzenie Członków podjęło uchwałę o zmianach w Statucie i nazwie Cechu. Od 28 października 2002 roku nazwa Cechu brzmi: Cech Rzemieślników i Małych Przedsiębiorców w Białobrzegach.

Wydaje się, że za tymi zmianami idzie nie tylko chęć dorównania przeobrażeniom współczesnego świata, ale także głęboki szacunek i pamięć dla tych, których praca przyczyniła się do obecnego kształtu Cechu.